femoroacetabular impingement

Μηροκοτυλιαία πρόσκρουση είναι η παθολογική επαφή και προστριβή μεταξύ τμημάτων της μηριαίας κεφαλής και του χείλους της  κοτύλης.

Αυτή η παθολογική επαφή παρατηρείται σε άτομα με παθολογική μορφολογία του εγγύς μηριαίουοστού  ή/και της κοτύλης, ή σε άτομα με φυσιολογική μορφολογία των αρθρικών επιφανειών, αλλά η κατ’ ισχίον άρθρωση  τους έχει υπερβολικό εύρος κίνησης. Η διαταραγμένη επαφή των αρθρικών επιφανειών παρατηρείται γύρω στο 90% των περιπτώσεων  μεταξύ του πρόσθιου/έξω τμήματος της συμβολής αυχένα-μηριαίας κεφαλής, που προσκρούει στο πρόσθιο χείλος της κοτύλης. Η επαναλαμβανόμενη αυτή προστριβή, συχνά οδηγεί σε βλάβη του επιχειλίου και του αρθρικού χόνδρου. Διακρίνονται  δύο μορφές μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης (Crawford και Villar 2005, Khanduja και Villar 2006, Maheshwari et al., 2007):

Α. Μηροκοτυλιαία πρόσκρουση λόγω μηριαίας υπερόστωσης  [cam impingement], που παρατηρείται συχνότερα σε νεαρούς άνδρες αθλητές και οφείλεται στην απώλεια της σφαιρικότητας της κεφαλής του μηριαίου οστού. Έτσι η κεφαλή του μηριαίου οστού  προσκρούει στο πρόσθιο χείλος της κοτύλης, ιδιαίτερα κατά την κάμψη και έσω στροφή του ισχίου, όπου ασκεί  συμπιεστικά και, κυρίως, διατμητικά φορτία στο όριο επιχειλίου – αρθρικού χόνδρου, τα οποία είναι επαναλαμβανόμενα. Σύνέπεια τούτου είναι η σταδιακή αποκόλληση του αρθρικού και του γειτνιάζοντος επιχειλίου χόνδρου.

Η συχνότερη εντόπιση μιας τέτοιας βλάβης είναι η περιοχή της σταδιακής μετάβασης του επιχειλίου στον αρθρικό χόνδρο ή της ‘’αδιάβροχης ζώνης’’ [watershed zone] (McCarthy και συν., 2001) .

H βλάβη του επιχείλιου χόνδρου σ’ αυτό το σημείο έχει ως επακόλουθο τη αποσταθεροποίηση του γειτνιάζοντος αρθρικού χόνδρου. Αυτό έχει ως επακόλουθο τη διέλευση του αρθρικού υγρού υπό τον αρθρικό χόνδρο.

Ο τελευταίος αποκολλάται από το υποχόνδριο οστούν, δημιουργώντας την πλέον πρώιμη οστεοαρθριτική βλάβη στην άρθρωση.

Β. Μηροκοτυλιαία πρόσκρουσης δίκην «τανάλιας» ή «δαγκάνας») [pincer impingement] , που παρατηρείται κυρίως σε αθλήτριες μέσης ηλικίας. Η δημιουργία της αποδίδεται  στην επαναλαμβανόμενη χρόνια παθολογική επαφή του φυσιολογικού μηριαίου αυχένα στο χείλος της κοτύλης που εκφυλίζεται, δημιουργώντας  κύστεις. Στη συνέχεια ενασβεστώνεται και αυτό έχει ως  συνέπεια τη βάθυνση της κοτύλης.

 Επίσης, μηριοκοτιλιαία πρόσκρουση τύπου, δίκην «τανάλιας» ή «δαγκάνας») [pincer] στην αρθροκατάδυση [coxa profunda], στην οποία υπάρχει υπέρμετρη κάλυψη της μηριαίας κεφαλής από μία υπερβολικά βαθειά κοτύλη ή από μία κοτύλη με οπίσθια, αντί της φυσιολογικής πρόσθιας, κλίσης στο οβελιαίο επίπεδο (Ezoe M. και συν., 2006).

Η βλάβη του επιχειλίου χόνδρου εμφανίζεται σε μεγαλύτερο εύρος περιφερικά στην  κοτύλη σε σχέση με την πρόσκρουση τύπου μηριαίας υπερόστωσης [cam] και συνοδεύεται από μία παράλληλη ζώνη βλάβης στον αρθρικό χόνδρο.

Είναι αναγνωρισμένο  ότι οι βλάβες επιχείλιου και του αρθρικού χόνδρου μπορούν να προκαλέσουν οξέα συμπτώματα,  και να αποτελέσουν τον προάγγελο εκφυλιστικών αλλοιώσεων στην κατ’ ισχίον άρθρωση.

Αποτέλεσμα της μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης είναι η πρόκληση πόνου στην άρθρωση του ισχίου, που μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε άτομο, ανεξαρτήτως ηλικίας.  Η μηροκοτυλιαία πρόσκρουση έχει ενοχοποιηθεί  για την ανάπτυξη της, έως πρόσφατα αναφερόμενης ως «ιδιοπαθούς», οστεοαρθρίτιδας (ΟΑ) του ισχίου, σε μεγάλο ποσοστό πασχόντων.